80. බාලගිරි බැංකුවේ ATM බහිරවයෝ සමග “හැංගියාං අරූ එනවෝ!!!” (2 වන කොටස)

කියෙව්වෙ නැතිනම් මේ ලිපියෙ පළවෙනි කොටස මෙන්න මාවම කන ATM සමග හැංගියං අරූ එනවෝ !!!

අගෝස්තු පලවෙනිදා අපි දෙන්නා නිවස අසලම ඇති බැංකුවේ ATM යන්ත්‍රයට ගියේ අපි දෙදෙනාගෙම ඩෙබිට් කාඩ් පත් අරගෙන. වෙලාව හවස 5.45ට ආසන්නයි. මුලින්ම මගෙ කාඩ් පත පාචිච්චි කරලා ගත්තා ඒ මාසයට අදාල, බැංකුවට අයත් නොවන ATM යන්ත්‍රයකින් ගත හැකි උපරිම මුදල. මේ මුදල ගෙවල් කුලිය, විදුලි, ජල, මළාපවාහන ගාස්තු ආදී සියලු බිල් ගෙවීම සඳහායි.

ඉන් පසුව දීපා ඇගේ කාඩ් පත පාවිච්චි කරමින් උපරිම මුදල ගන්න අංක එබුවා. යන්ත්‍රය “Please wait while your transaction is being processed” නිවේදනය තිරය මත දිස් වුනා. ටිකකින් ස්වයංක්‍රීයව මුදල් ගණින හඬ පවා ඇසුනා. මෙන්න එකවරම “Your transaction was suspended due to ATM error”කියලා තිරය මත වැ‍ටුනා. කරුණාවන්ත යන්ත්‍ර රාජයා තව මුකුත් කෙරෙන්න ඕනෙද ඇහුවා. ඇය ඔව් කියලා තව පාරක් උත්සාහ කලා. මෙන්න එනවා නිවේදනයක්, ඇය මාසයට නියමිත උපරිම මුදල දැනටමත් ලබාගෙන තියෙනවයි කියලා. අපට හීන් දාඩිය දැම්මා. ගෙවල් කුලී, බිල් ගෙව්වම මාසෙ ජීවත් වෙන්නෙ කොහොමද?

කාඩ් එකත් අරන් ගියා ගෙදර. පරිඝනකයෙන් බැලුවා ගිණුම් ශේෂය අන්තරජාලෙ ඔස්සෙ. කෙලලා තියෙන්නෙ තාප්පෙටම! ගාන අඩුවෙලා. 2008දි ලංකාවෙදි වෙච්ච සිද්ධිය මතක් වුනා. ඒ මදිවට බැංකුව වහලා. ආයි අරින්නෙ දවස් දෙකකින්. දෙන්නම ආයෙම බැංකුව පැත්තට ගියා. මගදි හමුවුන කෙනෙක් කිව්වා, “ගියාට වැඩක් නෑ ඒ ATM එකේ සල්ලි ඉවරයි” කියලා. ඔන්න එතකොට මට තේරුනා ATM error එක මොකක්ද කියලා.

බැංකුව වහලා උනත් හොඳ වෙලාවට බැංකුවෙ මිදුලෙ හිටියා කීප දෙනෙක්. යන්ත්‍රයට සල්ලි දාන්න ලෑස්ති වෙලා. මම කිව්වා වෙච්ච දේ.

“බය වෙන්න එපා අපි මේකෙ ශේෂය (Physical Balance) බලනකොට ඉතුරු තිබ්බොත් ඔයාට සල්ලි ගන්න පුලුවන්” යන්ත්‍රය භාර නිළධාරියා කිව්වා.

ඉතින් අපි ගෙදර ආවා, හැබැයි, විස්තර ඔක්කොම දැනුම් දීලා.

ඉතින් මොකේදැයි දන් වළඳන්නේ. මේ සල්ලි වලින් තමයි අපි මාසේ ජීවත් වෙන්නෙ, අන්තර්ජාලෙ රීලෝඩ් කරන්නෙ, කොටින්ම කන්නෙ. ගෙවල් අයිතිකාරයා සුපුරුදු විදියටම මස් රාත්තලම ඉල්ලන ෂයිලොක්කෙක්. අපි බඩගින්නෙ මළත් ගෙවල් කුලිය සහ බිල් ටික ගෙවන්න වෙනවා. මෙහෙ ඉන්න කොයි ගෙවල් අයිතිකාරයත් වගෙ එහෙම තමයි.

දවස් දෙකකට පස්සෙ බැංකුවට යන්න කලින් මම online detailed bank statement එකක් බාගත කරලා මුද්‍රණය කරගත්තා.

ගිහින් පටන්ගත්තා මෙහෙයුම. ATM යන්ත්‍රය භාර නිළධාරියා කිව්වා ගණුදෙණු ඉවරවෙලා යන්ත්‍රයෙ Physical Balance එක බලනකල් ඉවසන්න කියලා. එදා රෑ දොළහ වෙනකල බලන් හිටියත් වැඩේ හරි ගියේනෑ. මේ අයගෙ කාර්‍යක්ෂමතාවයත් එක්ක බලනකොට අපේ අය හොඳයි කියලා හිතෙනවා.. හැම තිස්සෙම අනිකාට ඇඟිල්ල දික් කරන එක තමයි කරන්නෙ. දවස් දෙකකට පස්සෙ කියාපි Physical Balance අහවල් එක බලලත් වෙනසක් අහුවුනේ නෑ කියලා. . ඊට පස්සෙ ඉන්නලු ATM journal එක බලනකල්. ඒකටත් දවස් දෙකක් විතර රස්තියාදු වුනා. අන්තිමට ලැබුන උත්තරේ ඒකෙත් වෙනසක් නැති බවයි.

ඊට පස්සෙ මම බැංකුවට ගිහින් තර්ක කරලා පෙන්නලා දුන්නා. එක්කො ගිණුම අයත් බැංකුව, නැතිනම් ATM යන්ත්‍රය අයත් බැංකුවෙන් දෙකින් එකකින් අපට මුදල් ලැබිය යුතු බව. ගිණුමෙන් මුදල් අඩු වෙලා කියලා කියනවා නම් ඒ කියන්නෙ මුදල් තියෙන්නෙ ඔබේ බැංකුවෙ.

මුලින්ම මේ අය යෝජනා කරපු විදියට කාඩ් මධ්‍යස්ථානයටත් මම එතකොට කතා කරලා තිබ්බෙ. එක ලලනාවක් රොබෝටික් කටහඬින් මට ස්ථිරවම කියා සිටියා එය ඔවුන්ගෙ වරදක් නොවන බවත් කාඩ් පත ඔවුන්ගෙ එකෙක් නොවන නිසා කල හැකි කිසිම දෙයක් නැති බවත්.

මේ Maestro ඩෙබිට් කාඩ් පත ඇත්තටම අයිති ඉන්දියානු බැංකුවකට. ඒ කියන්නෙ (SBI – State Bank of India). අපි ඉන්න දූපතේ තියෙන්නෙ දේශීය බැංකුවෙ ATM යන්ත්‍රයක්. කාඩ් පත නිකුත් කලේ මේ රටේම අගනුවර තියෙන විදේශ බැංකු ශාඛාවෙන් උනත් එය විදේශීය කාඩ් පතක්. එක මුදල් ලබාගැනීමකට ගාස්තුව විතරක් ලංකා රුපියල් පන්සීයකට ආසන්නයි. මතක තියාගන්න අපි ලාංකිකයො මේ දූපත් සමූහාණ්ඩුව ගැන මිත්‍යා මත හුඟාක් දරාගෙන ඉන්න බව. භුමියේ එකතුව කුඩා වුනත් විශාල ප්‍රදේශයක විසිරී ඇති මේ රටේ අගනුවරට යාමට අප ඉන්නා දූපතේ සිට විනාඩි 55ක ගුවන් ගමනක් හෝ පැය 13ක මුහුදු ගමනක් වැය වෙනවා.

මේ අතරම මෙවැනි සිද්ධි වලට මූණ පාපු අනිත් අයත් මට ඒ අයගෙ අත්දැකීම් විස්තර කරලා තිබ්බෙ. සමහරු වැඩේ අතෑරලා දාලා. සමහරුන්ට මුදල් ලැබෙන්න මාස ගණනාවක් ගිහින්.

දැන් මේ දේශීය බැංකු නිළධාරීන් වැඩේ අමතක කරලා දාන්නයි ලෑස්තිය.

මම කිව්වා physical balance එක වෙනසක් පෙන්නන්නෙ නෑයි කියන්නෙ බැංකුවෙ ගණනය කිරීම් වැරදියි කියන එකයි. ජර්නල් එකත් වැරදි නම් කොහෙ හරි ලොකු වැ‍රැද්දක් වෙලා තියෙනවා. කියන්නෙ කවුරු හරි රාජකාරිය පැහැර හැරලා. එහෙන් සල්ලි අඩු වෙලා නම් මෙහෙන් අතිරික්තයක් පෙන්නන්නෙ නැත්නම් හොයන්න කොහෙද වැ‍රැද්ද කියලා. මේක මට අමතක කරලා දාන්න පුලුවන් ගානක් නෙවෙයි.. කරුණා කරලා චෙක් කරලා බලන්න මම මේ කියන transaction number එකට තියෙන error message එක මොකක්ද කියලා. ඕක හොයන්න ඔච්චර අමාරුද? දිනෙයි වෙලාවයි ගණුදෙනු අංකයයි මම දෙනවා නම් ඇයි ඕක හොයන්න බැරි. එච්චර දෙයක් කරන්න බැරි පරිඝනකයක් මොකටද තියාගෙන ඉන්නෙ?

පිළිතුර දියාරු හිනාවක්.

“මේ අහන්න යාලු. දැන් මම කියන්නෙ බොරුවක්ද කියලා ඔයාට දැනගන්න පුලුවන් වෙන්නෙ (authenticity of my claim) ඔය error message එකෙන්. ඒක රෙකෝඩ් වෙන්නෙ නැත්ද?”

“වෙනවා”

“ඒක මට බලන්න පුලුවන්ද?”

මම ‘ඔව්’ කියන උත්තරේ බලාපොරොත්තුව නෙවයි ඇහුවෙ. උත්තරේ බෑ තමයි.

“හරි ඒක ඔයාට බලන්න පුලුවන්ද”

“ඔව්”

“එහෙනම් බලන්න. මෙන්න වෙලාව. මෙන්න දිනය. මෙන්න ගණුදෙනු අංකය. මෙන්න ඕනෙ නම් ඊට කලින් ගණුදෙනුවෙ අංකයත්.”

“අපි බලන්නම්. දැන්නම් අපි කාර්‍යබහුලයි”

“එහෙනම්. බලපු ගමන් මට කෝල් එකක් දෙනවද”

” මම පුද්ගලිකව පොරොන්දු වෙනවා එහෙම කරන්න”

“මේක abort වෙච්ච transaction එකක්නෙ. මේක auto reverse වෙන්න දවස් කීයක් යනවද?

“අපේ බැංකුවෙ කාඩ් එකක් නම් පැය 24යි.”

“වෙන බැංකුවක කාඩ් එකක් නම්?”

“ඒක හරියට කියන්න බෑ.”

“කවද හරි එහෙම වෙනවද මම මොකුත් නොකර හිටියොත්?”

පිළිතුර දියාරු හිනාවක්.

මේ අයගෙ පොරොන්දු ගැන බලාපොරොත්තු තබා හිඳීම මම අතහැරලා අවුරුදු ගානක් වෙනවා. ඉතින් මම රෑ දොලහ වෙනකල්ම වරින් වර කතා කරලා බැලුවත් උත්තරය එකමයි. පහුවදාට අලුතෙන්ම මේ දෙබසම පුනරුච්චාරණය කරන්න වුනා දවස් කීපයක්, හරියට මැරිලා ඉපදිච්ච උන්ට වගෙ. මම අලුතෙන් පාවිච්චි කල දෙබස් කණ්ඩ නම්.

“ඔයාට මේ වගෙ දෙයක් උනොත් කොහොමද දැනෙන්නෙ?”

“ඔයාට ගෙදර කන්නවත් සල්ලි නැතුව ගියොත් ඔයා කොහොමද ප්‍රතික්‍රියා දක්වෙන්න.”

“කරුණාකරලා අමතක කරන්න මම පාරිභෝගිකයෙක් ඔයා නිළධාරියෙක් කියලා. මොහොතකට හිතන්න මේ මනුස්සයෙක් තව මනුස්සයෙකුට කරන උදව්වක් කියලා”

“මම මෙතන දවසෙම ඉඳගෙන උපවාසයක් කරන්නද මගෙ සල්ලි ලැබෙනකල්?” (මේක අහන්නෙ හිනාවකුත් එක්ක)

ඔන්න හත්වෙනි දවස වෙනකොට ඒ කියන්නෙ අගෝස්තු හත්වෙනිදා යාන්තම් error message එකක් තියෙන බව බැංකුව පිළිගත්තා. ඊට පස්සෙ මට දුන්න transaction dispute form එකක්. ඒ එක්කම මගෙ පැමිණිලි ලිපියෙ පිටපතයි, මගෙ විස්තරාත්මක ගිණුම් විස්තරයක පිටපතකුයි එක්කම මම තරමක් දැඩි හඬකින් ඉල්ලා සිටිය error message එකේ පිටපතකුයි අර කාඩ් මධ්‍යස්ථානයට යැව්වා. ඒ වෙනකොට දවස් හතක් අපි පටි තද කරගෙන ඉඳලා.

මේ වෙනකොට දීපා ගිණුම අයිති SBI බැංකුවේ කළමනාකරුට කතා කරලා තිබ්බෙ. ඔහු කිව්වෙ මේ බැංකුවෙන් ක්‍රියාත්මක වෙලා මුදල් ආපසු එවනකල් ඔවුන්ට කිසිවක් කල නොහැකි බවයි. මෙය කවදා නිමාවක් දකීද කියන එකත් කිව නොහැකි බවයි.

මේ කාලය ඇතුලත මම කරපු දේවල් තමයි, නිතර බැංකුවට ගොස් වාත කිරීම. ඒක කොච්චර සාර්ථකද කිව්වොත් ඔවුන් මම එන විට හැංගෙන්න පවා පෙළැඹුනා.
අනික ඊ මේල් නැවත නැවතත් යවමින් වාත කිරීම. ඔවුන් දුරකථනය අතට ගත්ත ගමන් කියන්නෙ ඔව් අපි ඊ මේල් එක දැක්කා කියලා.

ඒ වගේම අවශ්‍ය වෙයි කියලා හිතන හැම ලියකියවිල්ලක්ම හැම ඊ මේලයක් සමගම අමුණා යැවීම. එවිට ඔවුන්ට කියන්න බෑ මට අහවල් දේ නැති නිසා මේ දේ නොකල බව.

ඊයෙ (මම මේ බ්ලොග් ලිපිය ලිව්වෙ අගෝස්තු 16 වෙනිදා) වෙනකොට මේ වැඩේ වෙලා දවස් 15ක්. ඊයෙ රෑ මම ආයෙම ඊ මේල් යැව්වා දිගට හරහට, මම අලුතෙන් ඇතුල් කරපු කෑල්ල මේ , “අපි මුදල් නැතුව මෙහෙ පුදුමාකාර අපහසුතාවයකට පත්වෙලා ඉඳැද්දි ඔබලා මේ මවුස් බොත්තමක් ක්ලික් කරලා විසඳන්න පුලුවන් දේ නොකරන්නෙ මොන අවාසනාවකටද කියලා මට තේරෙන්නෙ නෑ” කියලා.

මේ දවස් පහලව ජීවත් වුනේ පොඩි එකාගෙ පොකට් මනි වලින්.
අද හවස මම බ්ලොග් කියවන ගමන් අන්තර්ජාලයෙන් ඊ බැංකු ගිණුමට ගිහින් බැලුවා.

මෙන්න මුං මේක ආපහු දාලා! යේ…..!!!!!!!!!!!!!!!

ඒ සතුට කොතරම් අමාරුවෙන් උපයාගත්ත සතුටක්ද කියන එක කියන්න වචන නාස්තිකරන්න ඕනෙ නෑනෙ!

කොයි රටේ හිටියත් අපි යුතුකම් දන්න ශ්‍රී ලාංකිකයොනෙ. ඉතින් මම අර අපේ ගේ ගාව බැංකුවෙ මේ වැඩේට මම ගිහින් වාත කල නිලධාරියට කතා කලා දුරකථනෙන්. මේකා පටස් ගාලා කට් කලා. ඕක වුනා දෙපාරක්. ඊටපස්සෙ අර ATM යන්ත්‍රය භාර නිලධාරියට කතා කලා. මිනිහා ඇයි කියලා ඇහුවම මම කිව්වා අර වැඩේ හරි ඔයාටත් ස්තුතියි, ඔයාගෙ යාලුවටත් කියන්න මම ස්තුතියි කිව්වයි කියලා. කියන්න මම කතා කලේ ස්තුතියි කියන්නෙයි කියලා. එයා කට් කලානෙ මම කතා කලාම.” මම මෙහෙම කිව්වම මිනිහට බකස් ගාලා හිනා ගියා.

ලස්සනම වැඩේ, මම පස්සෙ දවසක ATM එක පැත්තෙ ඉඳලා පයින් එනවා. බැංකුවෙ මම වාත කරපු පොරක් ඉස්සරහ පාරෙන් බයික් එකේ ආවා. පොරටයි මටයි අතරෙ තිබ්බා හතර මං හන්දියක්, මම බුවාට ඈතදිම අත වැනුවා පෞද්ගලිකව ස්තුති කරන්න. මේකා මාව දැක්ක ගමන් ටක් ගාලා බයික් එක හරවන්න හැදුවෙ හන්දියෙන් වමට, මාව මග අරින්න. එතකොට හන්දිය පහුවෙමින් තිබ්බෙ. ඒ මදිවට වැහැලා පාරෙත් වතුර. බයික් එකේ පස්ස රෝදෙ ලිස්සලා ගිහින් ඉස්සර වුනා. පෙර වාසනාවකට පොර යන්තම් වතුර වලේ කකුල තියලා අණ්ඩක් කඩා නොගෙන බේරුනෙ.

මම ලඟට ගියාම පොර කියනවා. “මාව ලිස්සුවනෙ මේ වතුරට. ෂික් මේ පාරවල් නම්…”

මම අතට අත දීලා කිව්වා. මම මේ ස්තුති කරන්නයි හැදුවෙ කියලා. පොර ඇත්තෙන්ම දන්නවා ඒ වෙනකොට මගෙ වැඩේ හරි ගිය බව. අරක අර සිංහලෙන් reflex action කියන අහවල් එකක්.

මේ සම්බන්ධව විශේෂඥ උපදෙස් සඳහා මගේ සොයුරු බ්ලොග් රචක සුදීකගෙ “ඇවිද්ද පය” බ්ලොග් අඩවියේ පළවූ විශේෂ ලිපිය ATM යන්ත්‍රය සමග ගණුදෙනු කිරීමේදී මෙතනින්.